การระบาดของไวรัสโควิด -19 ทำให้รัฐบาลมีภาระเพิ่มขึ้นมากมาย ไหนจะค่าชดเชยผู้ว่างงาน และผู้ได้รับผลกระทบจากการ "ล็อคดาวน์" ไหนจะค่ารักษาพยาบาล ไหนจะค่าวัคซีน ไหนจะค่าบริหารจัดการโรคระบาด ซึ่งทำให้การจัดการสิ่งต่างๆลำบากและยากขึ้น และมีค่าใช้จ่ายสูงขึ้น ฯลฯ
ในขณะเดียวกัน รายได้ของรัฐซึ่งมาจากการเก็บภาษี ไม่ว่าจะเป็นภาษีเงินได้นิติบุคคล ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ซึ่งต่างก็ลดลง เพราะกิจการมีกำไรน้อยลง ผู้คนมีรายได้ลดลง หรือภาษีสรรพสามิตจากเครื่องดื่ม หรือยาสูบ ซึ่งก็ลดลง ภาษีมูลค่าเพิ่มก็ลดลงเพราะการบริโภคลดลง ภาษีเงินปันผลก็ลดลงเพราะบริษัทไม่ค่อยมีเงินจ่ายปันผล ฯลฯ เรียกว่า รัฐบาลของทุกประเทศต่างก็สาหัส เพราะรายได้ลด รายจ่ายเพิ่ม กันโดยถ้วนหน้า
ที่ประชุมผู้นำประเทศที่มีเศรษฐกิจขนาดใหญ่ที่สุด 7 ประเทศ หรือ G7 เมื่อสุดสัปดาห์ต้นเดือนมิถุนายน จึงมีข้อตกลงร่วมกันในหลักการเบื้องต้นว่า จะนำอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลขั้นต่ำ มาใช้บังคับในกลุ่มประเทศเศรษฐกิจขนาดใหญ่ และจะไปเกลี้ยกล่อมประเทศในกลุ่มเศรษฐกิจต่างๆ ให้เห็นชอบด้วย ไม่ว่าจะเป็น G20 หรือ OECD
ตลอดระยะเวลา 10-20 ปีที่ผ่านมา รัฐบาลของประเทศต่างๆ พยายามแข่งกันลดอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคล เพื่อดึงดูดให้บริษัทข้ามชาติ มาตั้งสำนักงานในประเทศของตน หากดูย้อนหลังไปสิบปี ข้อมูลจาก KPMG แสดงว่า อัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลเฉลี่ยของโลก ในปี 2011 เท่ากับ 24.52% ลดลงมาเป็น 23.65% ในปี 2021
มาคราวนี้ ถูกโควิด 19 ดิสรัปทีเดียว งบประมาณพุ่งกระฉูด รายได้ลด หนี้สาธารณะเพิ่ม ทุกรัฐบาลเจอปัญหาเดียวกันหมด การพูดคุยเพื่อตกลงในหลักการให้มีอัตราขั้นต่ำ จึงเป็นไปอย่างราบรื่น
ในหลักการที่ประเทศกลุ่ม จี 7 ตกลงกันคือ จะมีอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลขั้นต่ำขึ้นมาหนึ่งอัตราที่จะเรียกเก็บจากบริษัทที่จดทะเบียนในประเทศเหล่านั้น รัฐบาลของประเทศอื่นๆก็ยังสามารถตั้งอัตราภาษีได้ตามที่ต้องการ และธุรกิจก็ยังสามารถไปมีสำนักงาน หรือบริษัทลูกอยู่ในเขตเศรษฐกิจที่อยากไปได้ แต่หากภาษีเงินได้ที่กิจการที่อยู่ในต่างประเทศเสียอยู่นั้น ต่ำกว่าอัตราขั้นต่ำที่ตั้งไว้ รัฐของประเทศที่บริษัทแม่ตั้งอยู่ ก็สามารถเรียกเก็บภาษีส่วนเพิ่มให้ถึงขั้นต่ำได้
แหล่งข่าว หมดยุคภาษีต่ำ, bangkokbiznews, 08 ก.ค. 2564
