adminthailand1
Administrator
via rawpixel.com
บริษัทต่างๆ แต่ละประเทศบนโลกนี้ต่างต้องแสดงงบการเงินอย่างโปร่งใสชัดเจนเพื่อที่นักลงทุนจะได้เกิดความเชื่อใจและเริ่มทำการลงทุนกับบริษัทนั้นๆ แน่นอนว่าการบัญชีระหว่างประเทศก็เป็นอีกหนึ่งเรื่องสำคัญในปัจจุบัน เพราะมีการทำธุรกิจข้ามประเทศกันอย่างแพร่หลาย การทำความเข้าใจหลักการบัญชีนานาชาติไม่ว่าจะเป็น IFRS คืออะไร หรือ GAAP คืออะไรนั้นจึงเป็นส่วนสำคัญในการศึกษาเรื่องงบการเงินเป็นอย่างมาก โดยเราจะพาคุณมาทำความเข้าใจทั้งสองหลักนี้ตั้งแต่ต้นจนจบเลยทีเดียว
KEY TAKEAWAYS ON GAAP AND IFRS
- IFRS ย่อมาจาก International Financial Report Standard ความหมายของ IFRS คือ มาตรฐานสากลในการรายงานทางการเงิน
- GAAP ย่อมาจาก Generally Accepted Accounting Principles ความหมายของ GAAP คือ มาตรฐานบัญชีของสหรัฐอเมริกา
- GAAP จะบังคับใช้เป็นมาตรฐานของสหรัฐอเมริกาเป็นหลัก ในขณะที่ IFRS จะใช้ในระดับสากลมากกว่า
- GAAP มีจุดประสงค์เพื่อความชัดเจน ต่อเนื่อง โปร่งใส และป้องกันความคลาดเคลื่อนในการสื่อสารข้อมูลเกี่ยวกับการเงิน
IFRS คืออะไร?
IFRS ย่อมาจาก International Financial Report Standard หากให้จำกัดความ IFRS คือ “มาตรฐานสากลในการรายงานทางการเงิน” โดย IFRS ถูกกำหนดจากคณะกรรมการมาตรฐานการบัญชีระหว่างประเทศ (IASB) เป็นหลักการและวิธีการทางบัญชีที่ใช้กันทั่วโลกกว่าร้อยประเทศด้วยกัน ตัวรายงานดังกล่าวจะมีจุดที่สอดคล้องกัน ทำให้ทุกคนสามารถเปรียบเทียบงบการเงินของบริษัทที่เข้าลงทุนในแต่ละประเทศได้อย่างง่ายดายยิ่งขึ้น ทำให้เกิดความโปร่งใส สร้างความเชื่อใจให้นักลงทุนได้ง่ายๆ อีกทั้งนักลงทุนยังสามารถเข้าไปตรวจสอบข้อมูลเพื่อนำมาเปรียบเทียบพิจารณาตัดสินใจเข้าลงทุนได้อีกด้วย IFRS นี้ถูกใช้อย่างแพร่หลายเป็นระยะเวลานาน มีส่วนทำให้การลงทุนระหว่างประเทศดำเนินได้อย่างราบรื่นมากกว่าแต่ก่อน
IFRS มีข้อกำหนดใดบ้างที่น่าสนใจ
เนื่องจาก IFRS คือหลักการมาตรฐานสากล เพราะฉะนั้นจึงมีข้อกำหนดที่ชัดเจนเพื่อที่ทุกประเทศจะได้นำไปใช้ตรวจสอบรายงานกันได้ง่ายๆ และเพื่อให้ทุกท่านนึกภาพออกว่าตัวรายงานงบการเงินด้วย IFRS นั้นเป็นอย่างไร เราได้ทำการยกตัวอย่างข้อกำหนดที่น่าสนใจของ IFRS มาไว้ดังนี้
- IFRS ไม่อนุญาตให้ LIFO (Last in First out) สามารถใช้ FIFO และวิธีถั่วเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักเท่านั้น
- รายการพิเศษจะถูกรวมอยู่ในงบกำไรขาดทุน
- IFRS อนุญาตให้มีการคืนสินค้าคงคลังได้ภายใต้เงื่อนไขที่กำหนด
- ตัวเลขข้อมูลต่างๆ ที่มีผลต่อกำไรและขาดทุนจะต้องถูกแสดงทั้งหมด
- มีการแสดงงบกระแสเงินสด
- มีการยื่นสรุปนโยบายทางการบัญชีของบริษัทนั้นๆ
GAAP คืออะไร?
GAAP ย่อมาจาก Generally Accepted Accounting Principles สามารถจำกัดความได้ว่า GAAP คือ “มาตรฐานบัญชีของสหรัฐอเมริกา” โดย Financial Accounting Standard Board (FASB) หรือคณะกรรมการมาตรฐานการบัญชีการเงินเป็นผู้ตั้งกฎ ความแตกต่างของ GAAP และ IFRS คือทั้งสองหลักนี้ถูกใช้ต่างที่กัน แม้ว่าจะเป็นมาตรฐานทางการเงินเหมือนกัน แต่ GAAP นั้นจะเป็นมาตรฐานเฉพาะของบริษัทในประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อถึงเวลาที่ต้องแสดงงบการเงิน ประเทศสหรัฐอเมริกาจะยึดหลัก GAAP เป็นหลัก
เพราะฉะนั้นแล้วถ้าหากผู้ลงทุนต้องการงบการเงินของบริษัทนั้นๆ เพื่อนำไปใช้พิจารณาการเข้าลงทุนของบริษัทในสหรัฐอเมริกาแล้วละก็ การดู GAAP ก็จะเห็นรายละเอียดในส่วนการเงินได้อย่างชัดเจนที่สุด อย่างไรก็ตามผู้ดูงบการเงินอาจจะคุ้นเคยกับคำว่า Non-GAAP เช่นกัน โดย Non-GAAP นั้นเป็นเพียงรายละเอียดทางการเงินที่ FASB ไม่ได้กำหนดให้ทางบริษัทแจ้ง แต่เป็นข้อมูลที่บริษัทนั้นๆ ตัดสินใจชี้แจงออกมาเพื่อสร้างความเชื่อมั่นหรือทำให้บริษัทดูน่าเชื่อถือเพิ่มขึ้น ซึ่งข้อมูลต่างๆ เหล่านี้จะเป็นประโยชน์ต่อนักลงทุนที่จะเข้ามาอย่างแน่นอน
กฎที่น่าสนใจของ GAAP
หากข้อกำหนดในฝั่งของ IFRS คือหลักการต่างๆ สำหรับ GAAP นั้นก็จะขึ้นอยู่กับกฎที่กำหนดไว้ แน่นอนว่ากฎของ GAAP นั้นมีรายละเอียดมากมายด้วยกัน แต่เราได้คัดกฎ GAAP ที่น่าสนใจและควรทำความเข้าใจมาไว้ที่นี่เรียบร้อยดังนี้
- GAAP สามารถใช้ FIFO, วิธีถั่วเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักและอนุญาตให้ใช้ LIFO (Last in First out) ได้
- รายการพิเศษจะถูกแสดงที่ด้านล่างของงบกำไรขาดทุน
- GAAP ไม่อนุญาตให้มีการคืนสินค้าคงคลังไม่ว่าเงื่อนไขใดก็ตาม
- สำหรับ GAAP ต้นทุนการผลิตถือว่าเป็นค่าใช้จ่าย
IFRS vs. US GAAP source: corporatefinanceinstitute.com
ความแตกต่างของ IFRS และ GAAP
ความแตกต่างของ GAAP และ IFRS คือกฎและหลักเกณฑ์ในการใช้ทำรายงานทางการเงิน อีกส่วนที่เห็นได้ชัดนั่นก็คือพื้นที่ที่ใช้ ในส่วนของ GAAP จะเป็นหลักการบัญชีที่ได้รับการยอมรับโดยทั่วไปในประเทศสหรัฐอเมริกา มีขั้นตอนและแนวทางการปฏิบัติเป็นกฎชัดเจน แต่ในส่วนของ IFRS นั้นจะมีการใช้ทั่วโลกมากกว่าเนื่องจากมีหลายข้อด้วยกันที่สามารถทำให้นักลงทุนเห็นได้ว่างบการเงินระหว่างประเทศของบริษัทนั้นๆ เป็นอย่างไร
เพราะฉะนั้นในปัจจุบันแม้ว่าจะเป็นบริษัทในสหรัฐอเมริกาต่างก็มีการทำงบภายใต้หลักการ IFRS เช่นกัน เนื่องจากจะทำให้นักลงทุนจากทั่วโลกเข้ามาดูรายละเอียดการเงินได้อย่างชัดเจนและสามารถนำไปเปรียบเทียบกับบริษัทในประเทศอื่นๆ ได้สะดวกยิ่งขึ้น ทำให้บริษัทในสหรัฐอเมริกามีประเภท non-GAAP เพิ่มมากขึ้นกว่าแต่ก่อน
อย่างไรก็ตาม IFRS และ GAAP ล้วนเป็นส่วนสำคัญสำหรับนักบัญชีและนักลงทุนทั้งสิ้น การอ่านงบจากทั้ง IFRS และ GAAP ควรศึกษาและทำความเข้าใจอย่างละเอียดเพื่อรักษาผลประโยชน์สูงสุดให้กับตัวผู้ลงทุนเอง
สรุป
จบไปแล้วกับ GAAP และ IFRS คืออะไร สำหรับผู้สนใจเรื่องงบการเงินและการบัญชีระหว่างประเทศรับประกันเลยว่าจะต้องเจอกับสองหลักวิธีการรายงานทางการเงินนี้อย่างแน่นอน แม้จะมีความคล้ายคลึงกันในหลายจุด แต่ก็สามารถแยกทั้งสองอย่างออกกันได้ โดยปัจจุบันสำหรับประเทศไทยนั้นจะใช้หลัก IFRS เป็นหลัก แต่การทำความเข้าใจหลักการทั้งหมดก็ไม่ใช่เรื่องที่เสียหายแต่อย่างใด เพราะในอนาคตเราไม่มีทางทราบได้เลยว่าหลักการต่างๆ จะมีการพัฒนาไปถึงขั้นไหนหรือจะมีการนำมาประยุกต์ใช้ร่วมกันหรือไม่นั่นเอง
หมายเหตุ: อย่าลืมพิจารณาศึกษารายละเอียดอื่นก่อนลงทุนทุกครั้ง ดังคำกล่าวที่ว่า การลงทุนมีความเสี่ยง ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูลก่อนตัดสินใจลงทุน
